مقایسه دو غول دیفای: PancakeSwap و Uniswap

در دنیای مالی غیرمتمرکز (DeFi)، پلتفرم‌های مختلفی برای تبادل غیرمتمرکز (DEX) ظهور کرده‌اند که دو مورد از برجسته‌ترین آنها Uniswap و PancakeSwap هستند. این دو پلتفرم، هر دو با استفاده از پروتکل‌های سازنده بازار خودکار  AMM (Automated Market Maker)، کاربران را قادر می‌سازند تا بدون نیاز به یک دفتر سفارش مرکزی، توکن‌های خود را مبادله کنند. Uniswap که بر روی بلاکچین اتریوم فعالیت می‌کند، به عنوان یکی از پیشگامان دنیای DeFi شناخته می‌شود، در حالی که PancakeSwap که بر روی زنجیره هوشمند بایننس (BSC) قرار دارد، به دلیل هزینه‌های کمتر و کارایی بالاتر به سرعت محبوبیت یافته است. در این مقاله به بررسی و مقایسه این دو پلتفرم می‌پردازیم تا نقاط قوت و ضعف هر کدام را بهتر درک کنیم.

 نگاهی کلی به Uniswap و PancakeSwap

معرفی Uniswap

Uniswap یکی از معروف‌ترین پروتکل‌های تبادل غیرمتمرکز است که بر روی بلاکچین اتریوم فعالیت می‌کند. این پلتفرم از مکانیزم AMM برای تسهیل مبادله توکن‌های دیفای استفاده می‌کند و به دلیل سهولت استفاده و امنیت بالایش به سرعت در جامعه رمزارزها محبوب شد. توکن بومی Uniswap به نام UNI، نقش حیاتی در اکوسیستم این پلتفرم ایفا می‌کند و به دارندگان آن اجازه می‌دهد تا در تصمیم‌گیری‌های حاکمیتی شرکت کنند.

معرفی PancakeSwap

PancakeSwap پلتفرم پیشرو در زنجیره هوشمند بایننس (BSC) است و به دلیل کارایی بالا و هزینه‌های کمتر نسبت به رقبای خود، به سرعت رشد کرده است. این پلتفرم نیز از مدل AMM برای تبادل ارزهای دیجیتال استفاده می‌کند و توکن بومی آن به نام CAKE، امکانات ویژه‌ای از جمله شرکت در حاکمیت، استیکینگ و شرکت در لاتاری را فراهم می‌کند.

ویژگی‌های فنی

زیرساخت بلاکچینی

• Uniswap بر روی بلاکچین اتریوم که یکی از معتبرترین و پرکاربردترین بلاکچین‌ها برای قراردادهای هوشمند است، فعالیت می‌کند. استفاده از اتریوم به Uniswap این امکان را می‌دهد تا با دیگر اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز اتریوم سازگار باشد و از امنیت بالای این شبکه بهره ببرد.
• PancakeSwap بر روی زنجیره هوشمند بایننس (BSC) فعالیت می‌کند. BSC به دلیل سرعت بالاتر و هزینه‌های کمتر نسبت به اتریوم، تجربه کاربری بهتری را برای کاربران فراهم می‌کند. این پلتفرم برای کاربرانی که به دنبال انجام تراکنش‌های سریع و ارزان هستند، جذابیت بیشتری دارد.

مکانیزم عملیاتی PancakeSwap و Uniswap

• Uniswap: مکانیزم عملیاتی Uniswap به صورت AMM است که به جای دفتر سفارشات، از استخرهای نقدینگی برای تطبیق خریداران و فروشندگان استفاده می‌کند. این استخرها توسط کاربران ایجاد می‌شوند که با اضافه کردن توکن‌های خود به استخر، به ازای هر معامله‌ای که از طریق استخر انجام می‌شود، کارمزد دریافت می‌کنند.
• PancakeSwap: پنکیک‌سواپ نیز از مدل AMM استفاده می‌کند، اما با تفاوت‌هایی در نحوه تقسیم کارمزدها و ویژگی‌های خاصی که به کاربران خود ارائه می‌دهد، از جمله استیکینگ توکن CAKE و شرکت در لاتاری.

ویژگی‌های توکن بومی

• Uniswap – UNI: توکن UNI به عنوان توکن حاکمیتی در Uniswap عمل می‌کند. دارندگان UNI می‌توانند در رای‌گیری‌ها و پیشنهادات مربوط به تغییرات پروتکل شرکت کنند و بر جهت‌گیری آینده پلتفرم تأثیر بگذارند. عرضه این توکن محدود است و از طریق ایردراپ‌ها و مشارکت در تأمین نقدینگی توزیع می‌شود.
• PancakeSwap – CAKE: توکن CAKE نیز به عنوان توکن حاکمیتی PancakeSwap عمل می‌کند، اما امکانات بیشتری از جمله امکان استیکینگ و شرکت در لاتاری را فراهم می‌کند. کاربران می‌توانند با استیک کردن CAKE، پاداش‌های اضافی دریافت کنند و در تصمیمات مهم پلتفرم شرکت کنند.

مقایسه ویژگی‌های کلیدی PancakeSwap و Uniswap

استخرهای نقدینگی

هر دو پلتفرم از استخرهای نقدینگی برای تسهیل مبادلات استفاده می‌کنند. در Uniswap، این استخرها بر روی شبکه اتریوم و از توکن‌های ERC-20 تشکیل شده‌اند، در حالی که PancakeSwap از توکن‌های BEP-20 بر روی زنجیره هوشمند بایننس استفاده می‌کند. یکی از تفاوت‌های کلیدی در این بخش، ارائه نقدینگی متمرکز در نسخه V3 Uniswap است که به کاربران اجازه می‌دهد نقدینگی خود را در بازه‌های قیمتی خاص متمرکز کنند و بازدهی سرمایه‌گذاری خود را افزایش دهند.

کارمزدهای مبادله

• Uniswap: برای هر مبادله یک کارمزد ثابت 0.3٪ دریافت می‌کند که به تأمین‌کنندگان نقدینگی توزیع می‌شود.
• PancakeSwap: کارمزد کمتری برابر با 0.25٪ دریافت می‌کند که 0.17٪ آن به تأمین‌کنندگان نقدینگی و مابقی به خزانه PancakeSwap و لاتاری اختصاص می‌یابد. این کارمزد پایین‌تر باعث جذب بیشتر کاربران به این پلتفرم شده است.

مدل‌های حاکمیتی PancakeSwap و Uniswap

مدل حاکمیتی Uniswap مبتنی بر توکن UNI است که به دارندگان آن اجازه می‌دهد تا در تصمیم‌گیری‌های مهم پلتفرم شرکت کنند. PancakeSwap نیز از مدل مشابهی با استفاده از توکن CAKE بهره می‌برد، اما علاوه بر آن، کاربران می‌توانند در نظر سنجی‌های تیم توسعه‌دهنده نیز شرکت کنند و در توسعه محصولات جدید و ارتقاء‌های پلتفرم نقش داشته باشند.

تجربه کاربری

هر دو پلتفرم به دلیل رابط کاربری ساده و دسترسی آسان، تجربه کاربری خوبی را فراهم می‌کنند. با این حال، PancakeSwap با طراحی بصری جذاب‌تر و ویژگی‌های اضافی همچون لاتاری و استیکینگ، برخی از کاربران را بیشتر جذب می‌کند. در مقابل، Uniswap با طراحی ساده‌تر و متمرکز بر عملکرد، بیشتر مورد توجه کاربران حرفه‌ای قرار دارد.

امنیت و ریسک‌ها

• Uniswap: به دلیل فعالیت بر روی بلاکچین اتریوم و برخورداری از سیستم‌های امنیتی قوی، از امنیت بالایی برخوردار است. با این حال، در سال 2023، Uniswap دچار یک سری نقص‌های امنیتی شد که منجر به از دست رفتن بیش از 25 میلیون دلار شد. این حوادث نشان‌دهنده اهمیت به‌روزرسانی مداوم و بهبود پروتکل‌های امنیتی است.
• PancakeSwap: نیز به طور مرتب توسط شرکت‌های امنیتی معتبر مورد بررسی و آزمایش قرار می‌گیرد. با اینکه هیچ رخنه امنیتی بزرگ و قابل ذکری در این پلتفرم گزارش نشده است، اما به دلیل ذات دیفای، همچنان ریسک‌هایی مانند آسیب‌پذیری قراردادهای هوشمند وجود دارد.

چشم‌انداز آینده PancakeSwap و Uniswap

• Uniswap: به طور مداوم در حال توسعه و بهبود ویژگی‌های خود است. از جمله تمرکز بر راه‌حل‌های لایه دوم مانند Optimism که هدف آن کاهش هزینه‌های تراکنش و افزایش سرعت پردازش است. این توسعه‌ها نشان‌دهنده تعهد Uniswap به بهبود تجربه کاربری و حفظ جایگاه خود در بازار دیفای است.
• PancakeSwap: نیز با توسعه ویژگی‌های جدید و گسترش خدمات خود در زنجیره هوشمند بایننس و احتمالاً ادغام با دیگر بلاکچین‌ها به دنبال افزایش سهم بازار خود است. این پلتفرم همچنین به دنبال ایجاد همکاری‌های استراتژیک بیشتر برای تقویت موقعیت خود در فضای دیفای است.

حمایت‌های جامعه

جامعه پشتیبان هر دو پلتفرم نقش کلیدی در آینده آنها ایفا می‌کند. Uniswap با داشتن جامعه بزرگ و فعال کاربران اتریوم و توسعه‌دهندگان، از پشتیبانی گسترده‌ای برخوردار است. PancakeSwap نیز به لطف هزینه‌های کمتر و حمایت از کاربران زنجیره هوشمند بایننس، جامعه‌ای پویا و در حال رشد دارد که به توسعه و نوآوری بیشتر کمک می‌کند.

ادغام‌ها و همکاری‌ها

ادغام‌های استراتژیک و همکاری‌های بین‌پلتفرمی می‌تواند به هر دو پلتفرم کمک کند تا قابلیت‌های خود را گسترش دهند و پذیرش بیشتری در جامعه کسب کنند. Uniswap با ادغام با کیف پول‌های اتریوم و اپلیکیشن‌های دیفای به طور گسترده‌ای شناخته شده است. PancakeSwap نیز با تمرکز بر همکاری با دیگر بلاکچین‌ها و افزایش تعامل با کاربران خود، به دنبال گسترش نفوذ خود در بازار است.

نتیجه گیری

Uniswap و PancakeSwap هر دو از پلتفرم‌های برجسته در فضای دیفای هستند که با استفاده از مدل AMM، توانسته‌اند جایگاه ویژه‌ای در بین کاربران و سرمایه‌گذاران کسب کنند. Uniswap با تمرکز بر امنیت و سادگی، گزینه‌ای مناسب برای کاربران حرفه‌ای است که به دنبال یک پلتفرم قابل اعتماد و پرکاربرد هستند. از سوی دیگر، PancakeSwap با ارائه هزینه‌های کمتر، سرعت بالاتر و ویژگی‌های جذاب، به عنوان یک پلتفرم محبوب برای کاربران جدید و کاربران زنجیره هوشمند بایننس شناخته می‌شود. هر دو پلتفرم آینده‌ای روشن دارند و توسعه‌ها و نوآوری‌های بیشتر می‌تواند به افزایش پذیرش و رشد بیشتر آنها منجر شود.

سوالات متداول