اندیکاتور شاخص قدرت نسبی (Relative Strength Index – RSI) یکی از پرکاربردترین ابزارهای تحلیل تکنیکال در میان معاملهگران و شرکتهای بزرگ سرمایهگذاری است.
این اندیکاتور در دسته ابزارهای مومنتوم قرار دارد و هدف آن سنجش سرعت و اندازه تغییرات قیمت در بازار است.
در این مطلب، ضمن بررسی مفهوم اصلی RSI، برخی از نکات کلیدی استفاده از آن را بررسی میکنیم.
محاسبات RSI
اندیکاتور RSI معمولاً با دوره (پریود) ۱۴ محاسبه میشود. فرآیند کلی محاسبات شامل مراحل زیر است:
- محاسبه میانگین افزایش قیمت در ۱۳ دوره اخیر.
- محاسبه میانگین کاهش قیمت در ۱۳ دوره اخیر.
- استفاده از این مقادیر برای محاسبه مقدار RSI و نمایش آن در بازه ۰ تا ۱۰۰.
درک این محاسبات به معاملهگران کمک میکند، اما مهمتر از آن، شناخت روشهای کاربردی این اندیکاتور در تحلیل بازار است.
مناطق اشباع خرید و فروش (Overbought & Oversold)
RSI بهصورت یک منحنی بین مقادیر ۰ تا ۱۰۰ نمایش داده میشود. مقادیر بالاتر از ۷۰ معمولاً بهعنوان منطقه اشباع خرید و مقادیر پایینتر از ۳۰ بهعنوان منطقه اشباع فروش در نظر گرفته میشوند.
یک اشتباه رایج در میان معاملهگران تازهکار این است که تصور میکنند رسیدن RSI به این محدودهها نشانه خروج از معامله است. درحالیکه در بسیاری از مواقع، زمانی که RSI وارد این نواحی میشود، حرکت اصلی قیمت تازه در حال تقویت است و ممکن است برای مدتی طولانی در این محدوده باقی بماند.
بنابراین، تأیید گرفتن از سایر ابزارهای تحلیل تکنیکال برای ورود یا خروج از معامله ضروری است.
سطح ۵۰ در RSI و برداشت اشتباه معاملهگران مبتدی
برخی معاملهگران به اشتباه تصور میکنند که RSI بالای ۵۰ نشاندهنده روند صعودی و RSI پایینتر از ۵۰ نشاندهنده روند نزولی است.
درحالیکه بررسیهای آماری روی نمودارهای مختلف نشان میدهد که محدوده ۴۰ تا ۶۰ اغلب یک منطقه رِنج (خنثی) است که در آن روند مشخصی در بازار دیده نمیشود. بنابراین، برای تحلیل دقیقتر باید به شکستهای این محدوده توجه کرد.
بررسی نمودار سولانا (Solana) در تایمفریم ۳۰ دقیقهای
با مشاهده نمودار قیمت سولانا در تایمفریم ۳۰ دقیقهای، میتوان ارتباط بین نوسانات RSI و پرایساکشن را بررسی کرد. برای درک بهتر، پیشنهاد میشود که منحنی RSI را همزمان با کندلهای قیمتی مقایسه کنید تا رفتار آن را در واکنش به تغییرات قیمت مشاهده کنید.

جمعبندی
اندیکاتور RSI یکی از مهمترین ابزارهای تحلیل تکنیکال است، اما بهتنهایی نباید مبنای تصمیمگیری معاملاتی قرار گیرد. استفاده از آن در کنار سایر شاخصهای تحلیل تکنیکال مانند حجم معاملات، میانگینهای متحرک و الگوهای نموداری میتواند دقت تحلیل را افزایش دهد.
موضوعات بعدی:
در بخش بعدی این سری آموزشی، به بررسی موارد زیر خواهیم پرداخت:
- • واگراییها (Divergence) و نقش آنها در تحلیل بازار
- • الگوهای اختصاصی RSI
- • نکات عملیاتی برای استفاده بهینه از RSI در معاملات
همراه با تیبوبیت، تحلیل دقیقتر و معاملات هوشمندانهتری داشته باشید.